VII P 609/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy Katowice-Zachód w Katowicach z 2024-04-10
Sygn. akt VII P 609/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 kwietnia 2024 roku
Sąd Rejonowy Katowice – Zachód w Katowicach VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący: sędzia Magdalena Niemiec
Protokolant: sekretarz sądowy Monika Marchewka
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 kwietnia 2024 roku w K.
sprawy z powództwa: U. O. (O.)
przeciwko: Skarbowi Państwa - Izbie Administracji Skarbowej w K.
o odprawę pieniężną za zwolnienie ze służby
1.
zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Izby Administracji Skarbowej w K. na rzecz powódki U. O. kwotę 39048,00 złotych (trzydzieści dziewięć tysięcy czterdzieści osiem złotych i zero groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia
1 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty tytułem odprawy pieniężnej za zwolnienie ze służby;
2. wyrokowi w punkcie 2 (drugim) nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 6508,40 złotych (sześć tysięcy pięćset osiem złotych i czterdzieści groszy);
3.
zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - I. Administracji Skarbowej w K. na rzecz powódki U. O. kwotę 2700,00 złotych (dwa tysiące siedemset złotych
i zero groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
sędzia Magdalena Niemiec
VII P 609/23
UZASADNIENIE
wyroku z dnia 10 kwietnia 2024 roku
W pozwie z dnia 26 czerwca 2023 roku powódka U. O. domagała się zasądzenia 39048,00 złotych tytułem odprawy z tytułu zwolnienia ze służby wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 1 czerwca 2017 roku. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powódka w związku z reformą administracji skarbowej przeprowadzonej w połowie 2017 roku przyjęła propozycję pracy, którą złożono jej na podstawie art. 165 ust. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej. W ten sposób bez jakiegokolwiek wpływu na zaistniałą sytuację powódka została zwolniona ze służby. W ocenie powódki w zaistniałym stanie faktycznym powinna mieć prawo do oprawy za zwolnienie ze służby.
W odpowiedzi na pozew pozwany Skarb Państwa – Izba Administracji Skarbowej w K. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki zwrotu kosztów procesu. W ocenie pozwanego nie istnieją przepisy prawa, które pozwalałyby uwzględnić powództwo, nie istnieje żadna luka w prawie, lecz brak regulacji prawnej dotyczącej przyznania osobom, których stosunek służby przekształcił się w stosunek pracy jest celowym działaniem ustawodawcy. W odpowiedzi na pozew podniesiono ponadto zarzut przedawnienia roszczenia, wskazując, że nawet złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej nie przerwało biegu przedawnienia, gdyż powódka nie chciała żadnych ustępstw, a jedynie przyznania jej odprawy. Do odpowiedzi na pozew dołączono zaświadczenie z treści którego wynikało, że potencjalne odprawa dla powódki wyniosłaby 39050,40 złotych, a zatem nawet więcej niż tego domagała się powódka.
W piśmie z dnia 9 października 2023 roku powódka przedstawiła dotychczasową linię orzeczniczą w podobnych sprawach, domagając się zastosowania przez Sąd prokonstytucyjnej wykładni przepisów prawa.
W piśmie z dnia 7 listopada 2023 roku pozwana podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie, podnosząc, że odprawa nie należy się osobie, która kontynuuje zatrudnienie w ramach umowy o pracę.
W piśmie z dnia 29 listopada 2023 roku powódka ponowienie przywołała orzecznictwo sądów w zakresie prawa do odprawy funkcjonariuszy zwolnionych ze służby, a kontynuujących zatrudnienie w ramach stosunku pracy.
Do sprawy w dniu 28 lutego 2024 roku przystąpił pełnomocnik, który po raz kolejny przedstawił linię orzeczniczą w podobnych sprawach.
W piśmie z dnia 20 marca 2024 roku pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko, wskazując, że w wypadku uwzględnienia powództwa zachodzą przesłanki do odstąpienia od obciążania pozwanego kosztami postępowania.
Jak ustalono powódka przed wniesieniem powództwa chciała ugodowo rozstrzygnąć spór składając w dniu 29 maja 2020 roku wniosek o zawezwanie do próby ugodowej. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w K. nie wyraził zgody na polubowne rozstrzygnięcie sporu (por. akta tut. Sądu o sygn. VII Po-Uo 103/20).
Stan faktyczny w sprawie był bezsporny i przedstawiał się następująco. Powódka U. O. podjęła służbę przygotowawczą w Urzędzie Celnym w C. dniu 1 sierpnia 1990 roku na stanowisku funkcjonariusz celny. Na podstawie aktu mianowania do z dniem 1 sierpnia 1993 roku rozpoczęła służbę stałą jako funkcjonariusz celny i pozostawała w tej służbie aż do 30 kwietnia 2017 roku kolejno w: Urzędzie Celnym w C., Urzędzie Celnym w K., Izbie Celnej w K. i od 1 marca 2017 roku w Izbie Administracji Skarbowej w K.. W ostatnim okresie swojej służby powódka była funkcjonariuszem służby celno-skarbowej na stanowisku ekspert służby celno – skarbowej (por. świadectwo służby k. 25). W ramach reformy administracji celno-skarbowej w 2017 roku powódka otrzymała propozycję pracy w ramach korpusu służby cywilnej, którą przyjęła (warunki zatrudnienia powódki k. 12). W konsekwencji zakończyła służbę w dniu 30 kwietnia 2017 roku. W dniu 29 marca 2019 roku powódka domagała się od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w K., aby wypłacił jej odprawę (por pismo powódki kierowane do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w K. k. 14). Wniosek swój powódka ponowiła w dniu 20 lutego 2020 roku (por pismo powódki kierowane do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w K. k. 16). Powódka przed wniesieniem powództwa chciała ugodowo rozstrzygnąć spór składając w dniu 29 maja 2020 roku wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, z tym że uczestnikiem tego postępowania była Izba Administracji Skarbowej w K. (por. akta tut. Sądu o sygn. VII Po-Uo 103/20). Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w K. nie wyraził zgody na polubowne zakończenie sporu.
Sąd zważył co następuje. Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości. Sąd rozpoznający sprawę w pełni podziela argumentację Sądu Najwyższego wynikającą z uzasadnień wyroków o sygnaturze III PZP 7/19, I PKSK 64/21, I PSKP 20/22, II PSKP 63/22 oraz II PSKP 88/22. Sąd nie ma wątpliwości, że ustawodawca nie ustanowił regulacji prawnej przyznającej prawo do odprawy pieniężnej w przypadku, w którym funkcjonariusz Służby Celnej otrzymuje propozycję zawarcia umowy o pracę i ją przyjmuje, decydując się na kontynuowanie zatrudnienia, lecz już nie w ramach służby, ale na podstawie stosunku pracy. Przepis artykułu 250 ustęp 4 ustawy z 16 listopada 2016 roku o Krajowej Administracji Skarbowej daje możliwość uzyskania odprawy pieniężnej w przypadku zwolnienia funkcjonariusza ze służby na skutek zniesienia lub reorganizacji jednostki organizacyjnej KAS, nie ma on jednak zastosowania do osoby, która nie stała się funkcjonariuszem Krajowej Administracji Skarbowej, ponieważ otrzymała jedynie propozycję zatrudnienia na podstawie umowy, o pracę, którą przyjęła. Funkcjonariusz dawnej Służby Celnej, Celno-Skarbowej, którego stosunek służbowy wygasł nie może też otrzymać odprawy na podstawie ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, gdyż ta odprawa przysługuje pracownikowi, a nie funkcjonariuszowi. Przyjęcie propozycji pracy jest jednak równoznaczne ze zwolnieniem ze służby. Sąd Najwyższy w uchwale z 19 lutego 2020 roku o sygnaturze III PZP 7/19 podniósł, że kwestia przekształcenia stosunku służby w stosunek pracy ujęta w przepisie artykułu 171 ustęp 1 Ustawy przepisy wprowadzające Krajową Administrację Skarbową nie została uregulowana w sposób wystarczająco jasny. Wskazał, że należy odróżnić stosunek pracy który jest stosunkiem prawa prywatnego cywilnego i administracyjny, stosunek służby funkcjonariusza służby Celno-Skarbowej. Kierowana do funkcjonariusza propozycja zatrudnienia pracowniczego jest działaniem w sferze prawa cywilnego – prawa pracy. Można przyjąć, że zawierając umowę o pracę, strony stosunku służbowego jednocześnie przyjmują, iż uległ zakończeniu dotychczasowy administracyjnoprawny stosunek służbowy funkcjonariusza służby Celno-Skarbowej. Nie jest to jednak przekształcenie, w którym nowy stosunek pracy zastępuje poprzedni, lecz sytuacja, w której poprzedni stosunek ulega zakończeniu i strony w zawierają nowy odrębny stosunek prawny, tj. stosunek pracy. Ta zmiana ma u podstaw ukształtowaną ustawą alternatywę, w której istnieje wybór między przyjęciem propozycji zatrudnienia na podstawie umowy o pracę a wygaśnięciem stosunku służbowego. Wybór zatrudnienia pracowniczego nie oznacza zatem, że stosunek służbowy nie kończy się. Ustanie w takiej sytuacji stosunku służbowego wynikające w istocie z uzgodnienia, że funkcjonariusz będzie zatrudniony jako pracownik uzasadnia stwierdzenie, że dochodzi do zwolnienia z dotychczasowej służby. W tym miejscu otwiera się pole do rozważań nad ewentualnymi skutkami wywodzonymi z tego zdarzenia. W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z 27 kwietnia 2022 roku I PSKP 64/21 zaprezentowano wykładnię przyjmującą, że funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej, którego stosunek służbowy wygasł, a następnie uległ przekształceniu w stosunek pracy na podstawie artykułu 171 ustęp 1 przepisy wprowadzające Ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej należy traktować tak samo jak funkcjonariusza, którego stosunek służbowy wygasł wobec nie otrzymania propozycji dalszej służby lub odmowy ich podjęcia. Wygaśnięcie stosunku służbowego w ramach tak zwanego „ucywilnienia” powoduje bowiem dla funkcjonariusza pozostającego w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracą cały szereg niekorzystnych konsekwencji uzasadniających odprawę za „utratę munduru”, np. niemożność nabycia prawa do emerytury na zasadach przysługujących funkcjonariuszom. W sprawie tej Sąd Najwyższy zauważył, że przepis artykułu 250 ustęp 4 Ustawy o KAS daje możliwość uzyskania odprawy pieniężnej w przypadku zwolnienia funkcjonariusza ze służby na skutek zniesienia lub reorganizacji jednostki organizacyjnej Krajowej Administracji Skarbowej. Przepis artykułu 250 ustęp 4 Ustawy o KAS nie może mieć jednak zastosowania do osoby, która nie stała się funkcjonariuszom Krajowej Administracji Skarbowej, ponieważ otrzymała propozycję zatrudnienia na podstawie umowy o pracę i tę ofertę przyjęła. Pogląd o braku podstaw do uzyskania odprawy wywodzonej z artykułu 250 ustęp 4 Ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej przez byłego funkcjonariusza który przyjął propozycję zatrudnienia na podstawie umowy o pracę Sąd Najwyższy wyraził również w wyroku z 12 kwietnia 2023 roku II PSKP 63/22. Poszukując podstaw prawnych do zasądzenia odprawy byłemu funkcjonariuszowi Sąd Najwyższy w wyroku I PSKP 64/21 wywodził dalej, że zarówno uchylona ustawa o Służbie Celnej jak i przepisy wprowadzające Krajową Administrację Skarbową uzależniają prawo do odprawy pieniężnej od warunków, których powódka formalnie nie spełniła. Przepis artykułu 163 ustęp 4 ustawy o Służbie Celnej przewiduje bowiem przyznanie odprawy pieniężnej funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby w związku ze zniesieniem lub reorganizacją jednostki organizacyjnej na zasadach przewidzianych dla funkcjonariuszy przechodzących na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy. Przepis artykułu 170 Przepisy wprowadzające Krajową Administrację Skarbową prawo do takiej odprawy wiążą natomiast z nieotrzymaniem przez funkcjonariuszy pisemnej propozycji określającej nowe warunki zatrudniania lub pełnienia służby, bądź z odmową przyjęcia warunków określonych w tej propozycji. Ustawodawca nie ustanowił regulacji prawnej przyznającej prawo do odprawy pieniężnej, w przypadku, w którym funkcjonariusz Służby Celnej otrzymuje propozycję zawarcia umowy o pracę i ją przyjmuje, decydując się na kontynuowanie zatrudnienia, choć już nie w ramach służby, ale na podstawie stosunku pracy. Ostatecznie Sąd doszedł do przekonania, że dopuszczalna jest dwojaka wykładnia prawa. Literalna, która wyklucza prawo do odprawy, oraz prokonstytucyjna, która opiera się na założeniu, że wszyscy są wobec prawa równi, wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne, własność i inne prawa majątkowe, oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie (por. art. 32 i 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej). I z taką właśnie wykładnią prokonstytucyjną należy się zgodzić. Skoro prawo do odprawy jest ściśle związane z utratą prawa do munduru i wynikających z tego przywilejów, a prawo to traci zarówno funkcjonariusz, który nie przyjmuje propozycji pracy, jak i ten, który takiej propozycji w ogóle nie otrzymał, oraz ten, który tą propozycję pracy przyjął, wszyscy wyżej wymienieni powinni mieć takie samo prawo do odprawy. Oznacza to, że były funkcjonariusz służby celno-skarbowej, który przyjął propozycję przejścia na umowny stosunek pracy, i któremu ustawodawca nie przyznał wprost prawa do odprawy może dochodzić odprawy na podstawie stosowanego w drodze analogii art. 170 ust. 4 Przepisy wprowadzające Krajową Administrację Skarbową w zw. z art. 163 ust. 4 ustawy o Służbie Celnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z 17 października 2023 r. o sygnaturze II PSKP 88/22).
Sąd nie ma żadnej wątpliwości, że ustawodawca miał prawo do przeprowadzenia reformy służby celno-skarbowej, lecz taka reforma powinna zostać przeprowadzona w zgodzie z przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, co nie miało miejsca. Odnośnie zarzutu przedawnienia należy uznać, że również przepisy art. 252 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej powinien mieć zastosowanie w niniejszej sprawie per analogiam. W/w przepis jest de facto powtórzeniem nieobowiązującego już art. 165 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (tekst jednolity Dz.U. z 31 października 2016 r., nr 2016 poz. 1799). Z treści tych przepisów wynika, że roszczenia z tytułu prawa do uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych przedawniają się z upływem 3 lat od dnia, w którym stały się wymagalne. Przy czym odmiennie niż w sprawach pracowniczych wprowadzono regulację, że bieg przedawnienia roszczenia przerywa się na skutek każdej czynności przed kierownikiem jednostki organizacyjnej podjętej bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia roszczenia (tak art. 252 ust. 1 i 3 pkt. 1 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej i analogicznie art. 165 ust. 1 i 3 pkt. 1 ustawy o Służbie Cywilnej). Nie można uznać, że powód w związku z tym, że aktualnie jest pracownikiem Izby Administracji Skarbowej utracił prawo do domagania się swoich uprawnień należnych mu z tytułu służby celno-skarbowej. Nie można także wywodzić wniosku, że roszczenia te muszą wynikać z konkretnej regulacji prawnej. Taka interpretacja byłaby sprzeczna z wywodzonej z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady zaufania obywateli do państwa i do stanowionego przez nią prawa. Skoro każdy funkcjonariusz miał prawo dochodzić swoich roszczeń przed kierownikiem jednostki organizacyjnej, w której pełnił służbę ze skutkiem przerwania biegu przedawnienia, to w sytuacji zmiany przepisów i reformy administracji skarbowej nie można uznać, że prawo to utracił. Tym samym skoro roszczenie powoda stało się wymagalne 30 kwietnia 2017 r. tj. w dniu ustania służby, to przedawnienie nastąpiłoby 30 kwietnia 2020 r. Ponieważ przed tą datą powódka pismem z dnia 29 marca 2019 roku i 20 lutego 2020 roku domagała się od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w K. wypłaty odprawy, nie może być wątpliwości, że doszło do przerwania biegu przedawnienia na podstawie art. 252 ust. 3 pkt. 1 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej. Ponadto powódka również przed Sądem domagała się polubownego rozstrzygnięcia sporu (sprawa VII Po-Uo 103/20). Nie można zgodzić się z argumentacją, że powódka nie chciała polubownego rozstrzygnięcia sporu. W niniejszej sprawie spór nie dotyczył faktów, lecz prawa. Powódka żyjąc w demokratycznym państwie prawa miała prawo zakładać, że jeżeli popełniono błędy legislacyjne przy tworzeniu prawa, to zostaną one usunięte w drodze prokonstytucyjnej wykładni prawa albo w drodze odpowiednich zmian legislacyjnych. Okoliczność, że pozwany mimo licznych już orzeczeń Sądów, różnych szczebli nie zdecydował się przestrzegać przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i dokonać wypłaty należności na rzecz powódki, nie może skutkować uznaniem, że powódka nie miał woli uzyskania swoich świadczeń poza drogą sądową. Taki argument należy uznać za absurdalny. Powódka miała prawo przypuszczać, że pozwany, którym jest przecież Skarb Państwa, zobowiązany do przestrzegania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zmieni stanowisko co do wypłaty odprawy, co jednak nie nastąpiło. Powódka działała w zaufaniu do państwa, w którym przez wiele lat pełniła służbę celną. Ostatecznie jednak zdecydowała o dochodzeniu swojego roszczenia na drodze sądowej, składając pozew w dniu 26 czerwca 2023 r. Mając na względzie, że posiedzenie w przedmiocie polubownego rozstrzygnięcia sporu odbyło się 24 sierpnia 2020 roku należy uznać, że pozew został złożony przed upływem terminu przedawnienia roszczenia. Stąd też mając na względzie ochronę praw wynikającą z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej należało w pkt. 1 wyroku na rzecz powódki zasądzić od pozwanego Skarbu Państwa Izby Administracji Skarbowej w K. kwotę 39048,00 zł.
W ocenie Sądu również prokonstytucyjna wykładania przepisów uprawnia powódkę do domagania się odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczeń od 1 czerwca 2017 roku. Gdyby ustawodawca poprzez naruszenie przepisów Konstytucji RP nie doprowadził do wejścia w życie niezgodnych z Konstytucją RP rozwiązań prawnych, nie pominął pewnej grupy osób, które w związku z reorganizacją służby celno – skarbowej zostały wykluczone ze służby, oczywistym byłoby, że takie osoby miałyby prawo do odprawy w dniu zwolnienia ze służby (data wymagalności roszczenia). W przypadku powódki data ta przypada na 30 kwietnia 2017 roku, a zatem odsetki per analogiam na podstawie art. jest art. 252 ustęp 4 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (identycznie art. 165 ust 4 ustawy o Służbie Celnej) należą się od dnia następnego, to jest od 1 maja 2017 roku. Należy zwrócić uwagę, że powódka nie miała wpływu na to, że ustawodawca wprowadzając odpowiednie regulacje prawne naruszył przepisy Konstytucji RP. Należy przy tym pamiętać, że zgodnie z art. 417 kodeksu cywilnego za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa, a skoro tak to organy władzy publicznej (Sejm, Senat, Prezydent RP) dopuściły do tego, że weszły w życie niezgodne z zasadą równości wynikającą z art. 32 i 64 ust 2 Konstytucji RP przepisy prawa, to Skarb Państwa musi ponieść za to odpowiedzialność. Oczywistym jest, mając na względzie wysoką inflację, że gdyby świadczenie z tytułu odprawy wypłacono powódce w maju 2017 roku miałoby ono o wiele większą realną wartość nabywczą, niż w sytuacji, gdy wypłata następuje w 2024 roku lub później. Powódka zatem oczekując na wypłatę świadczenia już blisko 7 lat poniosła realną szkodę wynikającą ze spadku siły nabywczej pieniądza. Szkoda ta może zostać przynajmniej częściowo zniwelowana poprzez zapłatę świadczenia wraz z odsetkami za opóźnienie zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 1 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty, co w ocenie Sądu pozostaje w zgodzie z zasadą odpowiedzialności Skarbu Państwa za niezgodne z prawem (tu Konstytucją RP) działania organów władzy. Stąd też w punkcie 2 wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powódki niesporną co do wysokości kwotę 39048,00 złotych z tytułu odprawy za zwolnienie ze służby wraz z odsetkami od 1 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty.
W pkt. 2 wyroku orzeczono o rygorze natychmiastowej wykonalności stosując art. 477 [2] § 1 zd. 1 k.p.c. per analogiem.
Zgodnie art. 98 § 1 k.p.c. koszty procesu (tu koszty zastępstwa procesowego) ponosi strona, która przegrała proces. Powódka wygrała proces. Stąd też zasadnym było obciążyć wyłącznie stronę pozwaną kosztami zastępstwa procesowego. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego każdego z pełnomocników ustalono w oparciu o § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 265). Stąd też kwotę 2700,00 złotych należało zasądzić od pozwanego na rzecz powódki jako poniesione przez powódkę koszty zastępstwa procesowego, o czym orzeczono w punkcie 3 wyroku. O odsetkach od kosztów zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 1 k.p.c.
W ocenie Sądu o odstąpieniu od obciążania pozwanego kosztami procesu nie może być mowy. Takie rozstrzygniecie należałoby uznać za niesprawiedliwie i krzywdzące dla powódki. Powódka była zatrudniona w instytucji państwowej, miała zatem prawo oczekiwać, że Skarb Państwa wywiąże się wobec niej ze wszystkich obowiązków działając zgodnie z Konstytucją RP. Sam fakt, że powódka musiała występować do Sądu o przyznanie jej odprawy, mimo jasnej już linii orzeczniczej w tym zakresie Sądu Najwyższego, wskazuje na to, że najwyższe organy władzy państwowej bagatelizują autorytet Sądu Najwyższego i nie mają żadnej woli rozwiązania problemu, który spowodowały własnym działaniem. Sądy mają chronić obywateli przed niezgodnym z prawem działaniem władzy państwowej. Odstąpienie od obciążenia Skarbu Państwa kosztami postępowania oznaczałoby, że Sąd przyczyniłby się do uchylenia odpowiedzialności Skarbu Państwa za niezgodne z prawem działania organów władzy. Powódka miała prawo do reprezentacji przed Sądem przez profesjonalnego pełnomocnika, poniosła z tego tytułu koszty. Oznacza to, że jej majątek został uszczuplony. Brak zasadzenia zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, które poniosła oznaczałoby, że realnie powódka dochodząc swoich praw przed Sądem poniosłaby stratę majątkową.
Na marginesie wskazać należy, że Sąd nie znalazł podstaw by sprawę przekazać do Sądu Okręgowego celem rozpoznania przez inny Sąd. Faktem jest, że pełnomocnik pozwanego A. D. aktualnie orzeka w Sądzie Rejonowym Katowice-Zachód w Katowicach VII Wydziale Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Okoliczność ta jednak nie skutkuje automatycznie tym, że rozpoznanie sprawy przez w/w Sąd będzie oznaczało nieważność postępowania. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2022 roku o sygn. III CZP 95/22 rozpoznanie sprawy przez sąd, w którym pełni służbę sędzia, podlegający wyłączeniu na podstawie art. 48 § 1 pkt 1-4 k.p.c., który nie zasiada w składzie tego sądu, nie skutkuje nieważnością postępowania na podstawie art. 379 pkt 4 k.p.c. Z taką właśnie sytuacją mielibyśmy ewentualnie do czynienia w niniejszej sprawie, skoro A. D. nie została nigdy wyznaczona do składu Sądu rozpoznającego tą sprawę.
Sędzia Magdalena Niemiec
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy Katowice-Zachód w Katowicach
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Magdalena Niemiec
Data wytworzenia informacji: